|
|
| Marlous Vaes, Academiemanager UWV |
Tot voor kort was ik als expert, ontwikkelaar en hoofdtrainer Werkplekleren met Leertechnologie actief bij CSS Breda en haar opvolger de SDB-groep. In de afgelopen 11 jaar heb ik ruim 55 projecten uitgevoerd bij klanten en daarnaast vele malen het expertprogramma Teamontwikkeling verzorgd. Klanten waarvoor ik heb gewerkt zijn o.a. Prisma zorg Waalwijk, Laurens zorg Rotterdam, Florence zorg Den Haag, Koraal (groep), Archipel Zorg Eindhoven, Isala ziekenhuis Emmen, Zorggroep Elde Maasduinen en CZ Verzekeringen.
De redenen van organisaties om voor werkplekleren te kiezen varieerden aanmerkelijk zoals het versterken van het leidinggevend kader, de overgang naar een teamorganisatie, de ontwikkeling naar een leer-en feedbackcultuur of de kwaliteitsverbetering van de dienstverlening,
De projecten werden op commerciële basis uitgevoerd met als vaste onderdelen:
De meest behandelde hoofdthema’s waren teamontwikkeling, leer- en feedbackcultuur, klantgerichtheid, efficiënt werken, persoonlijk leiderschap, leiderschapsontwikkeling en omgaan met agressie en geweld.
| De trajecten, de bijeenkomsten en de leertechnologie waren ingericht volgens het Model van Werkplekleren met Leertechnologie. De bijeenkomsten werden per traject op maat samengesteld en bestonden uit werkvormen en leervormen zoals Beeldactie, Goed van start, Zichtbaar maken, Kampvuur, Voortgangsbespreking, Kennis van zaken, Review, Beeldsessie, Teamontwikkelplan, Lessons Learned, Proactiviteit in werksituaties, Kracht- en ontwikkelpunten, Leergame, Beeldreflectie, Virtueel werkplekleren en Persoonlijke reflectie aangevuld met een scala van activerende oefeningen. De onderstreepte vormen werden gefaciliteerd met Het Leerplatform (leertechnologie). Nagenoeg allemaal vertrokken deze bij de werksituaties van de deelnemers en zetten hen aan tot een actieve leerhouding. Successievelijk zijn de vormen sterker gemaakt en steeds beter gedocumenteerd. Tijdens de Expertprogramma’s leerden de begeleiders hoe zij deze methode, de vormen en technologie bij hun deelnemers konden toepassen. Er hebben naar schatting in totaal zo’n 4.500 professionals aan de 55 projecten deelgenomen. Deze ervaringen en nieuwe inzichten heb ik meegenomen naar mijn nieuwe werkgever (UWV). |
Ervaringen
De projecten zijn goed uitgevoerd en het overgrote deel van de organisaties en deelnemers hebben het werkplekleren als positief ervaren. Toch lopen de opbrengsten voor de deelnemers en de resultaten voor de organisatie flink uiteen. Mijn ervaring is dat dit nauwelijks aan de methode (traject, werkplekleer-cyclus, werk- en leervormen, oefeningen) of aan de technologie ligt. Incidenteel was er geen klik tussen de deelnemers en de begeleiders of hadden deelnemers moeite met deze nieuwe manier van leren. Regelmatig ervaarden deelnemers geen veilige werk- of leeromgeving en dat hinderde hun werkplekleren. Ook werden de projecten tijdens de covid-periode flink bemoeilijkt doordat er nauwelijks bijeenkomsten konden plaatsvinden. In een klein aantal gevallen vatte men het werkplekleren op als een vorm van deskundigheidsbevordering bijv. als een eenmalige training.
Opvallend vind ik dat er vaak hoog in de organisatie voor werkplekleren was gekozen en dat de deelnemers het als top-down benadering beleefden, zeker als de leiding verder niet in het traject participeerde. Een andere ervaring was dat er tijdens de uitvoering van de projecten veel wisselingen in het management waren waardoor de impact van het werkplekleren verzwakte. De rol van HR/L&O-afdeling liep in de verschillende projecten sterk uiteen. Vaak was er een gebrek aan educatief leiderschap waardoor er weinig verankering was van het werkplekleren als methode in het leren en ontwikkelen van medewerkers.
Moeilijker was de borging van de toepassing van het werkplekleren in de organisatie omdat de regie meestal in handen was van ons als projectorganisatie en van slechts één of twee interne begeleiders. Besluitvorming over eventuele vervolgtrajecten bij de organisaties, vond meestal op het eind of zelfs na afloop van het project pas plaats. Daarnaast waren er allerlei factoren die de hinderden zoals het gebrek aan interne begeleiders of de onmogelijkheid om bijeenkomsten in te plannen.
Mijn inzichten en tips voor anderen
Zelf heb ik erg veel geleerd van alle projecten en trajecten en daarmee heb ik mijn rol kunnen versterken.
De belangrijkste inzichten die het mij heeft opgeleverd, zijn:
De Academie voor Werkplekleren wil eraan bijdragen dat werkplekleren in de breedste zin van het woord, helder en succesvol op de kaart staat van Nederland.
